Drodzy Uczniowie!
Polskie prawo umożliwia różnego rodzaju formy nieodpłatnego korzystania z dzieł stanowiących rezultat pracy twórczej. Należy jednak pamiętać przy tym o 10 najważniejszych zasadach:
- KOPIUJ DLA WŁASNEGO UŻYTKU
Jeżeli wydawca bądź twórca zgodził się na upublicznienie książki, a Ty ją kupiłeś w księgarni, dostałeś w prezencie lub wypożyczyłeś z biblioteki, możesz dla swoich potrzeb (bo np. chciałbyś ją czytać w podróży, ale boisz się, że się zniszczy) wykonać jej kopię, skserować lub zeskanować i przechowywać w pamięci komputera.
- NIE PRZESADZAJ Z LICZBĄ KOPII
Ktoś napisał tę książkę, poświęcając swój czas, środki i umiejętności. Sztab ludzi sprawił, by trafiła ona do Ciebie. Ktoś musiał w nią uwierzyć i zapłacić za pracę autora, redaktorów i dystrybucję. Bądź uczciwy i nie nadużywaj swoich uprawnień.
- NIE KUPUJ GOTOWYCH KOPII
Jest bardzo prawdopodobne, że osoba, która je wykonała, zrobiła to nielegalnie.
- DZIEL SIĘ TYLKO Z BLISKIMI…
Możesz książkę lub jej kopię przekazać do poczytania osobie pozostającej z Tobą w relacji osobistej (np. mamie, babci, bratu, przyjaciołom). Możesz im też przesłać elektroniczną kopię e-mailem lub zamieścić ją na portalu społecznościowym, ale pod warunkiem, że dostęp do niej będą miały wyłącznie oso-by pozostające z Tobą w relacji osobistej bądź towarzyskiej.
- …I Z PRAWDZIWYMI ZNAJOMYMI
Pamiętaj, że relacja towarzyska nie dotyczy osób, których nie znasz, bądź
takich, z którymi co prawda łączą Cię wspólne zainteresowania, np. „lajkujecie” te same treści, wypowiadacie się na podobne tematy, spotykacie w świecie wirtualnym, ale Wasza relacja nie ma elementu prywatnego.
- NIE UDOSTĘPNIAJ WSZYSTKIM
Gdyby każdy każdemu udostępniał książki (czy inne dzieła) w internecie, nikt by ich nie kupował. Z czego wówczas utrzymywaliby się ich autorzy i wydawcy?
- CYTUJ ZGODNIE Z ZASADAMI
Czasem przygotowując referat, wypracowanie czy prezentację, chcesz swoje stanowisko podeprzeć słowami kogoś znanego, będącego autorytetem w danej dziedzinie. Powołując się na niego, zarówno pośrednio (przytaczając sens wypowiedzi), jak i bezpośrednio (cytując), pamiętaj, by:
- napisać, że nie jest to Twój pogląd, stanowisko, ale cytujesz innego człowieka,
- podać jego imię i nazwisko bądź pseudonim,
- wskazać źródło cytatu: pełny tytuł książki lub artykułu, rok wydania, a w przypadku materiału zaczerpniętego z internetu również dokładny adres strony internetowej,
- oznaczyć cytat kursywą lub cudzysłowem.
- NIE POPEŁNIAJ PLAGIATU
Jeśli w wypracowaniu prezentujesz cudze poglądy jako własne, jesteś plagiatorem. Szanuj osobę, której stanowisko przytaczasz, i robiąc to, oznacz autora oraz źródło cytatu.
- ŚCIĄGAJĄC Z INTERNETU, SZANUJ PRAWO
Pamiętaj:
- możesz ściągać tylko pliki, które pochodzą z legalnego źródła, tzn. zostały rozpowszechnione zgodnie z prawem, w tym za zgodą autora bądź wydawcy,
- to, że ktoś umieścił daną książkę bądź fi lm w internecie, nie świadczy o zgodności takiego zachowania z prawem i nie jest dowodem, iż plik ten pochodzi z legalnego źródła,
- nawet jeśli zapłaciłeś za treści, które chcesz ściągnąć z internetu, nie oznacza to, że pochodzą one z legalnego źródła.
- KORZYSTAJ Z DOMENY PUBLICZNEJ
To obszar, w którym znajdują się:
- akty normatywne (np. Konstytucja, ustawy, rozporządzenia) i ich projekty,
- orzeczenia sądów,
- dokumenty i materiały urzędowe,
- proste informacje prasowe,
- dzieła, których okres ochrony prawnoautorskiej już minął,
- opracowania sfinansowane ze środków publicznych.
Te materiały nie są chronione prawem autorskim, więc korzystanie z nich nie podlega ograniczeniom. Mimo to, jeśli będziesz powoływać się na nie lub przytaczać ich fragmenty, pamiętaj o podaniu autora (jeśli go wskazano) i źródła.
Opracowanie:
Lubomira Wengler, Ewa Adamska-Pietrzak
Źródło:
https://doczz.pl/doc/4878946/uczniowski-dekalog-prawa-autorskiego
